Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków podjął działania interwencyjne w celu jak najszybszej naprawy nagrobków zdewastowanych na cmentarzu żydowskim w Zabrzu. NIKZ przeznaczy na ten cel 50 tys. zł.
Jest to bezpośrednia reakcja na dewastację ponad 150-letniego cmentarza wpisanego do rejestru zabytków, do której doszło w czerwcu tego roku.
Zniszczeniu uległo ponad 25 macew w tym m.in. grobowiec rodziny Maxa Böhma (Beima), zasłużonego dla miasta filantropa, kilkanaście macew dziecięcych, a także najstarsza macewa cmentarna postawiona na grobie Heleny Schüller z 1871 r.
NIKZ wraz z Urzędem Miasta w Zabrzu podpisał porozumienie dotyczące naprawy nagrobków – Działania renowacyjne i rewitalizacyjne wokół zabytków stanowią podstawę misji instytutu, a bieżące reagowanie na celowe niszczenie obiektów historycznych jest naszym priorytetem
– komentuje dyrektor NIKZ dr Michał Laszczkowski.
Celem porozumienia jest jak najszybsza naprawa obiektów historycznych wpisanych do rejestru zabytków. To także wyraz stanowczego sprzeciwu wobec wszelkim aktom wandalizmu.
– Chcemy by te obiekty, jak najszybciej to możliwe, otrzymały potrzebne środki na ich renowację. Naszymi działaniami chcemy podkreślić, że dziedzictwo historyczne każdego wyznania religijnego, jest częścią polskiego dziedzictwa kulturowego, a naszym obowiązkiem jest je chronić i przekazywać następnym pokoleniom – dodaje dyrektor NIKZ.
Obecnie trwa proces formalnego wyboru wykonawcy, który przeprowadzi prace naprawcze. Lista nagrobków poddanych naprawie oraz program prac zostaną ustalone na podstawie protokołu z oględzin cmentarza, stworzonego przez inspektora Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach.
W 2023 r. Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków realizuje także wiele innych prac przy zabytkach, wynikających z misji instytucji: badawczych, dokumentacyjnych, porządkowych, konserwatorskich i renowacyjnych.
Wśród nich są m.in. kompleksowe badania konserwatorskie zespołu pałacowego w Iłowej w woj. lubuskim, badania archeologiczne na meczecisku w Studziance w woj. lubelskim, upamiętnienie cmentarza żołnierzy Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej w Kaliszu-Szczypiornie, prace porządkowe na wybranych cmentarzach żydowskich, czy dokumentacja układu urbanistycznego i budynków starego miasta w Działdowie.
(mat. NIKZ)
fot. D. Wójcik, A. Gerlic
